Przysłowia są mądrością narodu - marzec

Marzec - ten wiosenny miesiąc ma 31 dni - nazwa jego pochodzi od łacińskiego słowa Martius (miesiąc Marsa). W starożytności był to początek sezonu operacji wojskowych. Według tradycji bóg wojny Mars, miał przyjść na świat właśnie 1 marca.  Na miesiąc ten przypadało także bardzo wiele świąt obchodzonych w starożytnym Rzymie. Marzec, obok Marsa, poświęcony był Junionie (matce Marsa), Jowiszowi (bogu nieba, burzy i deszczu), Bachusowi (bogu winnej latorośli, dzikiej natury i wina), Minerwrze (bóstwu mądrości i wojny), Salus (bogini pomyślności i dobrobytu) i Lunie (bogini księżyca).

Staropolska nazwa marca to brzezień. Ta piękna nazwa to wynik hołdu, jaki składano brzozie. Drzewo to w czasach pogańskich kojarzono z przemianą i początkiem. Brzoza była również symbolem płodności. 

1 So Antoniny, Radosława, Albina	Na Świętego Albina rzadka u ludzi mina, bo post się zaczyna.
2 N Heleny, Pawła	Gdy marzec suchy, kwiecień nagradza, bo deszcze sprowadza. W marcu jak w garncu. W świętej Halszki dzionek nuci już skowronek.
3 Pn Tycjana, Kunegundy	Gdy w marcu topnieje, to na wiosnę mróz bieleje. Jak nie ma śniegu w marcu, deszczu w maju, to nie ma urodzaju.
4 Wt Kazimierza, Łucji	Dzień świętego Kazimierza resztki zimy uśmierza. Jeżeli na świętego Kazimierza pogoda, to na ziemniaki woda (na wykopki). Na świętego Kazimierza pełno już młodego zwierza. Na świętego Kazimierza wyjdzie skowronek spod pierza. W dzień świętego Kazimierza zima do morza zmierza. Jak w Kazimierza pochmurno, o jarzynę nietrudno. Na Kazimierza dzień się z nocą przymierza.
5 Śr Fryderyka, Wacława	Deszcze marcowe zbożu niezdrowe. Czasem marzec tak się podsadzi, że dwa kożuchy oblec nie zawadzi.
6 Cz Róży, Wiktora	Gdy w marcu niebo od południa ryknie, rok wszego dobra z tego wyniknie.
7 Pt Pawła, Tomasza	W marcu, gdy są grzmoty, urośnie zboże ponad płoty. Gdy w marcu deszcz pada, wtedy rolnik biada, gdy słońce jaśnieje, to rolnik się śmieje.
8 So Beaty	Czasem i w marcu, zetnie wodę w garncu. Kiedy w marcu deszczu wiele, nieurodzaj zboża ściele.
9 N Katarzyny, Franciszki	Gdy Franciszka z wichrem po polu hasa, może sypnąć śniegiem powyżej pasa.
10 Pn Cypriana, Marcelego	Gdy mróz w marcu dnia dziesiątego, jeszcze czterdzieści dni mrozu takiego. Męczennicy, gdy mróz noszą, czterdzieści dni mrozu głoszą. Męczennicy jeśli psocą, będzie dżdżysto Wielką Nocą, a gdy kropla dżdżu nie spadnie, przez sześć niedziel będzie ładnie.
11 Wt Konstantego, Benedykta	Gdy marzec mglisty, w lecie czas dżdżysty. Jeśli zapusty pogodne bywają, Świąt wielkanocnych tak się spodziewają.
12 Śr Bernarda, Grzegorza	Na św. Grzegorza idzie zima do morza. Groch święty Grzegorz zasiewa, soczewicę Jakub miewa. Po świętym Grzegorzu nie paś bydła na zbożu.
13 Cz Bożeny, Krystyny	Gdy w marcu deszcz pada, wtedy rolnik biada, gdy słonko jaśnieje, to rolnik się śmieje. Marzec zielony - niedobre plony.
14 Pt Leona, Matyldy	Gdy Matylda spotka się z boćkiem, będzie szczęście za każdym kroczkiem. Marzec zimny i słoneczny, plon zaręcza dostateczny. Marzec, czy słoneczny, czy płaczliwy, listopad obraz żywy.
15 So Ludwiki, Klemensa	Ile mgieł w marcu, tyle deszczów w czerwcu.
16 N Izabeli, Hilarego	Kiedy w marcu plucha, to w maju posucha.
17 Pn Zbigniewa, Partyka, Gertrudy	Gdy na Gertrudy zjawią się bociany, to wiosna już rychło nastanie. Ogrodniku, św. Gertruda gdy słońcem błyśnie zrobi cuda oczywiście.
18 Wt Cyryla, Edwarda	Na św. Edwarda zimy pogarda.
19  Śr Józefa, Bogdana	Jak na świętego Józefa chmurki, to sadź ziemniaki gdzie górki, a jak pogoda, to sadź gdzie woda. Gdy na święty Józef bociek przybędzie, to już śniegu nie będzie. Na świętego Józefa pięknie, zima prędko pęknie. Na święty Józek czasem śniegu, a czasem trawy wózek. Przyjdzie święty Józef z pomocą, porówna dzień z nocą. Święty Józef kiwnie brodą, idzie zima na dół z wodą. Święty Józef pogodny, będzie roczek wodny. W Józefa z zimy się śmiej i na grządce kapustę siej.
20  Cz Eufemii, Klaudii, Ruprechta	Gdy w Ruprechta jasno, ponoć w czerwcu krasno. Od dnia dwudziestego marca zagrzewa słońce nawet starca.
21 Pt Benedykta, Lubomira	Jak po Benedykcie ciepło, to i w lecie będzie piekło. Benedykt groch w polu sieje, Wojciech (23.04) do owsa się śmieje. Benedykta Bożą mocą, dzionek już się równa z nocą.
22 So Bogusława, Katarzyny	Jeżeli w pierwszy dzień po przesileniu marcowym burza się zdarzy, zima już nie przydarzy.
23 N Feliksa, Pelagii	Gdy w marcu grzmi, w maju śniegiem ćmi. Marzec, co z deszczem chadza, mokry czerwiec sprowadza.
24 Pn Marka, Gabriela	Na Świętego Szymona nie wdziewaj już kaftana.
25 Wt Marii, Wieńczysława	W dni krzyżowe męka boża, wstrzymaj się od siewu zboża. Jakie jest Zwiastowanie, takie będzie i Zmartwychwstanie. Gdy przed Zwiastowaniem żaby rzegocą, to im po Zwiastowaniu jeszcze gęby zmarzną. Gdy przed Zwiastowaniem ruszy się pszczoła, to mokrą wiosnę nam przywoła. Mgła na Zwiastowanie znaczy rzek rozlanie. Na Zwiastowanie, kiedy mgła w zaranie, chociaż słonko jasno wschodzi, znak niechybny to powodzi. Na Zwiastowanie jaskółki się ukazują, ludziom wiosnę zwiastują.
26 Śr Teodora, Emanuela	Słońce marcowe, owocom niezdrowe.
27 Cz Lidii, Ernesta, Ruperta	Gdy w Ruperta niebo jasne będzie, w lipcu takiż czas pogody wszędzie.
28 Pt Anieli, Sykstusa, Jana	Gdy chcesz poznać pogodę w czerwcu roku tego, uważaj jak będzie w Jana Damasceńskiego.
29  So Wiktora, Eustachego	Gdy w marcu mgły bywają, w lecie burze przeszkadzają. Co w marcu urośnie, zmarznie w maju.
30 N Amelii, Jana	Co marzec wypiecze, to kwiecień wyciecze. Suchy marzec, mokry maj, będzie żytko jako gaj.
31Pn Balbiny, Gwidona	Marzec przychodzi wilkiem, odchodzi barankiem. Ile w marcu dni mglistych, tyle w żniwa dni dżdżystych. Suchy marzec, kwiecień mokry, maj przechłodny - nie będzie rok głodny. Marzec odmienia wiatry, deszcz miesza z pogodą, więc nie dziw, jeśli starzy czują go ze szkodą.